Η ΕΕΑ συμμετέχει ως εταίρος στο έργο «Καταδυτικές Διαδρομές σε Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου - Ανάπτυξη Δικτύου Καταδυτικού Τουρισμού» με ακρωνύμιο «ΑνΔιΚαΤ» του Προγράμματος Συνεργασίας «INTERREG V-A Ελλάδα - Κύπρος 2014-2020». Το έργο ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2018 και θα ολοκληρωθεί τον Ιούνιο του 2021, δηλαδή συνολική διάρκεια 36 μήνες και υλοποιείται από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ως συντονίστρια με άλλους 7 εταίρους από την Ελλάδα και την Κύπρο.
Το έργο στοχεύει στην ανάπτυξη ενός δικτύου καταδυτικών διαδρομών σε θαλάσσιες περιοχές, ως εργαλείου για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, τη διατήρηση της φυσικής και την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, την ευαισθητοποίηση του κοινού για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος καθώς και τη βιώσιμη ανάπτυξη του τουρισμού, ιδιαίτερα του καταδυτικού, εμπλουτίζοντας και διαφοροποιώντας τις παρεχόμενες τουριστικές υπηρεσίες. Η προώθηση νέων ιδεών, καθώς και η μεταφορά τεχνογνωσίας σε θέματα διαχείρισης και προστασίας θαλάσσιων περιοχών με καταδυτική δραστηριότητα, προώθησης και δικτύωσης ενός νέου τουριστικού προϊόντος, θα βοηθήσουν στην ενίσχυση της οικονομίας και τη διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων στις περιοχές του έργου. Αυτό θα επιτρέψει την ανάπτυξη των υποδομών και τη συσσώρευση εμπειρίας για τη διακρατική αειφόρο ανάπτυξη και τον οικονομικό σχεδιασμό με έμφαση στον τουρισμό. Επιπλέον, το έργο στοχεύει στη δημιουργία του κατάλληλου πλαισίου , το οποίο θα διευκολύνει τους εταίρους στη διαχείριση και το συντονισμό των δραστηριοτήτων που στοχεύουν στη διαφύλαξη σημαντικών θαλάσσιων οικοσυστημάτων αλλά και στην ανάδειξη της ενάλιας πολιτισμικής κληρονομιάς. Επιπροσθέτως, στοχεύει στη δυνατότητα δημιουργίας ενός δικτύου καταδυτικών διαδρομών, έτσι ώστε οι καλές πρακτικές που εφαρμόζονται σε ένα σημείο του δικτύου να μπορούν ταχύτατα να εφαρμόζονται στα υπόλοιπα. Επιπλέον μέσω του δικτύου, επιτυγχάνεται μία σημαντικότατη προώθηση και προβολή των καταδυτικών προορισμών με εξοικονόμηση πόρων. Η ανάπτυξη του καταδυτικού τουρισμού είναι μια από τις ελάχιστες περιπτώσεις όπου μια δραστηριότητα μπορεί να δημιουργήσει αναπτυξιακές προοπτικές σε πλήρη ισορροπία με την προστασία και ανάδειξη τόσο του περιβαλλοντικού, όσο και του πολιτισμικού αποθέματος μιας περιοχής.
Η μεθοδολογική προσέγγιση προβλέπει την ανάπτυξη βασικών μελετών και μελετών πεδίου που θα χρησιμεύσουν για την επαλήθευση της καταλληλότητας και της ελκυστικότητας των επιλεγμένων χώρων, αλλά και για την τεκμηρίωση των ορθών πρακτικών διενέργειας καταδύσεων και κατ' επέκταση λειτουργίας καταδυτικών διαδρομών / πάρκων και επισκέψιμων ενάλιων αρχαιολογικών χώρων. Ως αποτέλεσμα, θα αναπτυχθεί ένα μοντέλο καταλληλότητας για την επιλογή του τόπου. Παράλληλα θα δημιουργηθούν τα απαραίτητα εργαλεία έτσι ώστε να αναδειχθεί η οικολογική, τουριστική, και εκπαιδευτική αξία μιας περιοχής που έχει καθεστώς νομικής προστασίας στην οποία παρουσιάζονται ευνοϊκές συνθήκες ανάπτυξης του καταδυτικού τουρισμού. Βασικό στοιχείο της μεθοδολογικής προσέγγισης αποτελεί και η μεταφορά τεχνογνωσίας και εμπειριών με βάση τους στόχους της πρότασης, καθώς και η συνδυασμένη προσπάθεια προβολής της διακρατικής περιοχής ως ιδανικού καταδυτικού προορισμού.
Πιο συγκεκριμένα, το έργο προβλέπει την οριοθέτηση 4 τουλάχιστον προστατευόμενων περιοχών με χάραξη καταδυτικών διαδρομών στην Ελλάδα, σε 2 από τις οποίες θα γίνει και πόντιση τεχνητών υφάλων με σκοπό την αύξηση της βιοποικιλότητας. Στην Κύπρο θα γίνει πόντιση τεχνητών υφάλων και αγαλμάτων στη θέση Δασούδι. Επιπρόσθετα το έργο προβλέπει την χαρτογράφηση και εξέταση της δυνατότητας κήρυξης Ενάλιων Επισκέψιμων Αρχαιολογικών Χώρων σε περιοχές οι οποίες παρουσιάζουν μεγάλο πολιτισμικό ενδιαφέρον όπως η Λέρος και οι Φούρνοι στην Ελλάδα ενώ για την Κύπρο προβλέπεται καθαρισμός, αποκατάσταση και αποτύπωση του αρχαίου λιμανιού Αμαθούντας για σκοπούς ανάδειξης και δημιουργίας καταδυτικής διαδρομής.
Η σύμπραξη της Υπηρεσίας μας στην εν λόγω πρόταση συνίσταται στη διερεύνηση των δυνατοτήτων που παρουσιάζουν οι θαλάσσιες περιοχές του αρχιπελάγους των Φούρνων/ Κορσεών και της Λέρου, για τη δημιουργία επισκέψιμων ενάλιων αρχαιολογικών χώρων. Το αρχιπέλαγος των Φούρνων, κατόπιν συστηματικής έρευνας της EEA κατά τα έτη 2015 - 2018 αναδείχθηκε ως ένας από τους πλουσιότερους αρχαιολογικά χώρους της Μεσογείου, με ένα εξαιρετικά πλούσιο απόθεμα αρχαίων, μεσαιωνικών και νεώτερων ναυαγίων, ενώ στη θαλάσσια περιοχή της Λέρου μάς είναι γνωστός ένας μεγάλος αριθμός σύγχρονων ναυαγίων, που σχετίζονται με τη «Μάχη της Λέρου», η οποία έλαβε χώρα μεταξύ των Συμμάχων και των δυνάμεων του Άξονα κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ειδικότερα, η Υπηρεσία μας έχει αναλάβει: α) την ταυτοποίηση, αποτύπωση και ολοκλήρωση της τεκμηρίωσης των πενήντα οκτώ ήδη εντοπισμένων αρχαίων, μεσαιωνικών και σύγχρονων ναυαγίων στο αρχιπέλαγος των Φούρνων, την κήρυξή τους ως ενάλιων αρχαιολογικών χώρων και την αξιολόγησή τους ως επισκέψιμων καταδυτικών προορισμών, και β) τη χαρτογράφηση, αποτύπωση και τεκμηρίωση των ήδη εντοπισμένων σύγχρονων ναυαγίων στη Λέρο που σχετίζονται με τις πολεμικές επιχειρήσεις του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, και την προώθηση της κήρυξής τους ως ιστορικών τόπων.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου είναι 2.633.854,63€. Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και από πόρους της Ελλάδας και της Κύπρου.
